Dafne Schippers’ winst op de 200 meter leert ons twee belangrijke dingen. Ten eerste hoef je niet van West-Afrikaanse origine te zijn om wereldkampioen te worden op de sprint. En ten tweede blijkt eens te meer dat het goed verdelen van je krachten tijdens de race – ook bij een sprint – van fundamenteel belang is.
Je hoort bij ieder type hardlooprace allerhande verklaringen van het terugvallen van de verliezende atleet in de slotfase. Dafne won omdat haar tegenstander tempo verloor en zij nog net niet. Een favoriete verklaring bij de sprint is dat de verliezer de ontspanning niet kon vasthouden (let hier ook eens op het merkwaardige taalgebruik). Maar dat is niet de oorzaak. Het is een gevolg. De oorzaak is heel simpel. De verliezende loper was domweg moe. Ze had haar krachten net niet goed genoeg verdeeld.
Makkelijk gezegd. Maar wat is vermoeidheid eigenlijk? Simpel gezegd, is vermoeidheid het onvermogen om een bepaald prestatieniveau vast te houden. En waar komt dat onvermogen om hard door te lopen vandaan? De gebruikelijke antwoorden zijn verzuring, hongerklop, verlies van ontspanning, en het opraken van energie (creatinefosfaat voor de sprinter en glycogeen voor de afstandsloper). Ook is ieder stofje dat ook maar iets met de energievoorziening van doen heeft wel eens genoemd als oorzaak van vermoeidheid. Uit onderzoek blijkt dat vermoeidheid bijna nooit toe te schrijven is aan één oorzaak. Ook het centrale zenuwstelsel speelt een rol bij vermoeidheid. Misschien zelfs wel een hoofdrol. Daarom is vermoeidheid een nuttig begrip.
Bij iedere afstand en omstandigheid hoort een maximale vol-te-houden snelheid. Overschrijd je die, dan word je geraakt door vermoeidheid. In de 200 meter van Dafne zie je de vermoeidheid van de Jamaicaanse. Ze kan haar zwaaibeen niet meer snel naar voren krijgen, waardoor haar voet de grond te vroeg raakt. Haar voet is nog voor haar lichaam als hij de grond raakt. Gevolg: ze remt zichzelf af. Bij Dafne gaat dit nog perfect. Ligt dat nu aan het gebrek aan ontspanning bij de Jamaicaanse? Ja, maar het is niet de oorzaak. Ze is moe. Daardoor ontbreekt de coördinatie en kan ze niet meer ontspannen.
Races worden gewonnen door degenen die hun inspanning het best kunnen verdelen.